Ako šumska gazdinstva i dalje budu kasnila sa isporukom ugovorenih količina drvnih sortimenata drvoprerađivačima, drvoprerađivačkoj industriji Republike Srpske ne samo da će biti onemogućen planirani dalji razvoj i modernizacija, već će joj biti ugrožen goli opstanak. Tekuća godina za domaće drvoprerađivače nipošto ne smije biti kao prošla, koju je obilježila kriza u redovnim isporukama drvnih sortimenata, osnovne sirovine za rad drvoprerađivača.
Poštovanje ugovorenih obaveza u isporuci sirovine ključno je za stabilnost i razvoj drvoprerađivačke industrije Republike Srpske. U suprotnom, domaćim drvoprerađivačkim kapacitetima prijeti gašenje. To znači gubitak radnih mjesta za mnoge zaposlene u ovoj industriji, ali i pad u snabdijevanju domaćeg i stranih tržišta visokokvalitetnim poluproizvodima i proizvodima od drveta. Budući da je izvozno orijentisana domaća drvna industrija jedan od stubova cjelokupnog privrednog razvoja, sa značajnim učešćem u BDP-u, nije teško zaključiti kako bi se njena stagnacija i propadanje odrazili na ukupnu ekonomiju Republike Srpske. U klasteru drvoprerađivača FINAL uvjereni su da takav scenario nikome u Republici Srpskoj nije u interesu.
Zašto sektoru prerade drveta kasne ugovorene isporuke sirovine?
Klaster FINAL nastao je upravo na ideji zaštite prava i legalnih interesa domaćih drvoprerađivača. Zaživio je na ideji jačanja konkurentnosti sektora prerade drveta, jer za tako nešto u Republici Srpskoj postoje svi preduslovi. Činjenica je da Srpska raspolaže kvalitetnim šumskim resursima, a tu su i tradicija, iskustvo, povoljan geografski položaj, solidna infrastruktura i dobro obučena radna snaga. Drvoprerađivači su, dakle, stvorili sve pretpostavke da sektor u kojem posluju učine još konkurentnijim, organizovanijim i spremnijim za dalje korake u modernizaciji i usvajanju novih, naprednih tehnologija i praksi. Međutim, bez pravovremenog dobijanja osnovne sirovine za rad, na čiju su im se redovnu isporuku šumska gazdinstva obavezala ugovorima, sve to pada u vodu.
Ono što drvoprerađivače najviše brine je dosadašnji izostanak konkretnijih napora na uspostavljanju fer i poštenih uslova za poslovanje u oblasti šumarstva i drvoprerade. Istovremeno, drvoprerađivače i dalje muči izraženo prisustvo nelojalne konkurencije iz vana, koje im uzrokuje nelagodu, zabrinutost i dodatno otežava poslovanje.
Za sada je podršku drvoprerađivačima iskazala jedino privredno orijentisana opština Kotor Varoš. Naime, Skupština opštine Kotor Varoš je prva podržala inicijativu klastera FINAL u vezi sa prioritetnim uspostavljanjem redovne isporuke drvnih sortimenata drvoprerađivačima sa područja njihove lokalne zajednice. U odluci koju je lokalni parlament usvojio u septembru 2021. godine preporučuje se Ministarstvu poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Republike Srpske i Javnom preduzeću Šume Republike Srpske da prioritet u isporukama drvnih sortimenata budu već ugovorene obaveze prema drvoprerađivačima sa područja opštine Kotor Varoš.
Šumska gazdinstva i ekonomski patriotizam
Drvoprerađivači udruženi u klaster FINAL očekuju da nadležno ministarstvo, JP Šume RS i šumska gazdinstva slijede privrednu logiku opštine Kotor Varoš i ulaganjem dodatnih napora obezbijede prioritetno ispunjavanje ugovornih obaveza kako bi sektoru drvoprerade bile isporučene već dogovorene količine šumskih drvnih sortimenata.
Sudbina drvoprerađivačke industrije Republike Srpske je trenutno u rukama šumskih gazdinstava. Međutim, šumska gazdinstva imaju jedinstvenu priliku da u ovoj situaciji pokažu odgovornost i iskažu zdrav ekonomski patriotizam. Nema boljeg načina za to od hitnog uvođenja reda u ispunjavanju ugovorenih obaveza prema drvoprerađivačima. Klaster FINAL iz tog razloga apeluje na sva šumska gazdinstva da ispunjavanjem ugovorenih obaveza podrže dalji rad i razvoj drvoprerađivačke industrije. Redovnim i prioritetnim ispunjavanjem obaveza prema drvoprerađivačima, šumska gazdinstva bi pružila veliki doprinos i ekonomskoj stabilnosti Republike Srpske. Bila bi otklonjena opasnost od gašenja pojedinih pogona i smanjenja broja zaposlenih u sektoru prerade drveta. Ojačala bi saradnja sa pratećim industrijama. Stekli bi se uslovi za uvođenje novih tehnologija i uspostavljanje savremenog i efikasnog sistema ekološki održive domaće drvoprerađivačke industrije.
Klaster FINAL vjeruje da će šumska gazdinstva uz podršku JP Šume RS i resornog ministarstva ispoljiti neophodni ekonomski patriotizam, zavesti red u isporukama sirovine i dokazati da su pred šumarstvom i drvopreradom Republike Srpske uspješni dani i godine. Važno je samo da ne prođe više nijedan dan bez stremljenja ka tom ekonomski opravdanom i društveno poželjnom cilju.